where people
Thema
Blog
Books
Documentaire
Interview
Succesverhaal
Third places
Bekijk alles
Team
Backbone
Communication
Design
Goat
Management
Project
Research
Bekijk alles
INPACT model
Imagine
Navigate
Position
Artify
Construct
Test
Bekijk alles
Typologie
Bar-Restaurant
Bibliotheek
Cafe
Gezondheidszorg
Hotel
Lounge
Mixed Use
Mobiliteit
Museum
Muziekschool
Office
Onderwijs
Onderzoekscentrum
Ontspanning
Overheid/Maatschappelijk
Retail
Sociale-Infrastructuur
Sport
Theater
Urban
Bekijk alles
Discipline
Architectuur
Graphics
Interieur
Landschap
Onderzoek
Participatie
Stedenbouw
Bekijk alles
Country
Duitsland
IJsland
Nederland
Netherlands
Noorwegen
Palestina
Bekijk alles
Search & Filter
Inzichten

De Betekenis Van Derde Plekken

Bij includi zijn we gespecialiseerd in de ontwikkeling van plekken waar mensen zich welkom voelen, we omschrijven ze vaak als Derde Plekken, ook ‘Third Places’ genoemd. Wat zijn Derde Plekken, hoe herken je ze en waarom zijn ze onmisbaar voor een inclusieve samenleving? De term ‘third place’ is al in 1989 bedacht door stadssocioloog Ray Oldenburg en afgeleid van het idee dat thuis onze ‘first place’ is, en onze werk- of studieplek, onze ‘second place’. Oldenburg¹ omschrijft de ‘derde plek’ als een openbare ontmoetingsplaats buitenshuis die kansen biedt voor ongedwongen sociale interactie.

Huiskamers Van De Stad

Voorbeelden van derde plekken zijn parken, pleinen, buurt- en dorpshuizen, cafes, cultuurcentra, en, niet te vergeten, bibliotheken. Daarnaast zien we ook transformaties in hybride werkplekken en hybride hotels. In de laatste jaren heeft includi sterk bijgedragen aan de ontwikkeling van vele bibliotheken tot betekenisvolle derde plek. In de rol van stadshuiskamer of door middel van samenwerkingen met andere lokale en culturele instellingen vervullen bibliotheken een onmisbare rol voor de lokale gemeenschap van steden en dorpen.

Derde plekken hebben hun sociale karakter als gemene deler: hier kun je in alle ontspanning vertoeven en je omringen met mensen. Je kunt er ongedwongen afspreken met vrienden of familie, maar ook individueel verblijven in de aanwezigheid van anderen. Inclusieve derde plekken zijn vrij toegankelijk en verplichten je niet tot consumptie.

"Om mensen zich écht thuis te laten voelen moet de plek op alle niveaus aansluiten bij de gebruikers.."

Researcher Amy at includi
Amy Goedhart
includi

Positieve Effecten Van Derde Plekken

Van gemeenschapsvorming, het stimuleren van creativiteit, het geven van een gevoel van samenhorigheid tot zelfs het terugdringen van (lokale) criminaliteit: derde plekken kunnen positief bijdragen aan de sociale cohesie binnen samenlevingen². Bovendien vormen third places een belangrijke fysieke tegenhanger voor digitale omgevingen. Zo blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek³ dat bibliotheken onder GenZ en Millenials een groeiende populariteit kennen. Deze digitaal ondergedompelde generaties beschouwen de bibliotheek niet alleen als een plek om boeken te lenen en lezen. Passende programma’s en uitnodigende ruimtes om met elkaar in contact te komen en samen te werken trekken zelfs niet-lezers naar de bibliotheek.

The Third Place Checklist

Een derde plek, omschreef Oldenburg, is een comfortabele, gemeenschapsgerichte omgeving, die aanvoelt als een thuis weg van huis. Maar, hoe word je als organisatie of instelling zon plek waar je gemeenschap kan floreren? Amy Goedhart, Urban Anthropologist en onderzoeker bij includi, legt uit: “Bij includi geloven we dat een succesvolle derde plek er een is waar iedereen welkom is en zich op zijn gemak voelt.” Dit is in lijn met het werk van Ray Oldenburg. Hij schetste een aantal voorwaarden voor de bloei van een derde plek.

Zo stelde Oldenburg dat de plek neutraal moet zijn, zonder formele verplichtingen. Mensen moeten zich comfortabel en vrij voelen om te komen en gaan wanneer ze willen. Gelijkwaardigheid moet centraal staan; je hoeft er niet per se lid te zijn en je sociale status doet er niet toe. De luchtige sfeer nodigt uit tot gesprekken en samenzijn, waar vaste bezoekers positief aan bijdragen. De ruimte moet gunstig gelegen en toegankelijk zijn. De uitstraling is eenvoudig en speels: niet te formeel, maar een gezellige plek om plezier te hebben, die uitnodigt tot lachen en plezier maken.

"Een derde plek is een comfortabele, gemeenschapsgerichte omgeving, die aanvoelt als een thuis weg van huis."

Ray Oldenburg is an American urban sociologist best known for his concept of "third places."
Ray Oldenburg
Stadssocioloog (1932-2022)

Mensen Maken Een Plek

Een échte derde plek wordt je dus niet zomaar. Amy vervolgt: “Het opvolgen van Ray's criteria is makkelijker gezegd dan gedaan en bij includi gaan we zelfs nog een aantal stappen verder. Om mensen zich écht thuis te laten voelen moet de plek op alle niveaus aansluiten bij de gebruikers. Dit betekent onder meer dat het programma, de sfeer, de locatie en uiteraard ook de fysieke vorm - het interieurontwerp - allemaal passend moeten zijn voor de lokale context. Als culturele plekken inclusieve third places willen worden, gaat het dus niet alleen om het ontwerpen van een fraai interieur. En, een vintage hipsterstijl zorgt niet vanzelf voor een plek die door de buurt wordt gedragen. Het is mede daarom belangrijk om de gebruikers vanaf het begin bij de ontwikkeling te betrekken. Dit vergroot de kans op succes. Het zijn immers mensen die een plek maken of kraken.”

Wordt Vervolgd!

Deze Insight vormt het eerste deel van een serie blogposts over het onderwerp De Derde Plek. Hoe ontwikkel je zo’n relevante sociale plek? In ons volgende artikel bespreken we het door ons ontwikkelde framework voor het creëren van derde plekken. Dit framework, gebaseerd op onderzoek en praktijkervaring, biedt een gestructureerde aanpak voor het ontwikkelen van betekenisvolle en succesvolle sociale plekken. Het framework bestaat uit 6 stevig gefundeerde pilaren, volg dus de serie en neem contact met ons op als je wil dat onze pilaren ook jouw derde plek gaan ondersteunen.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang inspiratie rechtstreeks in je inbox. Wil je deel uitmaken van ons netwerk? Volg Amy en includi op LinkedIn.

¹ Oldenburg, R. (1989) The Great Good Place

2 Klinenberg, E. (2018) Palaces for the People

³ https://www.ala.org/news/2019/12/new-ala-report-gen-z-millennials-are-visiting-library-prefer-print-books

Projecten

Ontdek onze inclusieve plekken

Bekijk projecten
Meer weten?

Kom in contact

Contact